طرح های فرش ماشینی

آشنایی با فرش ایرانی و طرح‌های آن

از قدیم‌الایام طراحی نقشه فرش ماشینی خصوصاً در ایران، از روی باغ و گل‌های درون آن طراحی می‌شده است. این فرش‌ها دارای طرح‌هایی است که درون آن گل‌وبوته های فراوان به‌کاررفته است و این گل‌وبوته ها زیبایی منحصربه‌فردی را به فرش اعطا کرده است. طرح فرش ایرانی برعکس طرح‌های دیگر که خارج از کشور طراحی می‌شود، از شلوغی بیشتری برخوردار است و همین ویژگی منجر به زیبایی فرش ایرانی شده است.

حال یک فرش مستطیل شکل را در نظر بگیرید که در آن ترنج و گل‌های ریزودرشت در زمینه و دیگر قسمت‌های فرش به‌کاررفته است. اگر کمی دقیق به فرش نگاه کنید متوجه می‌شوید که طراح فرش ماشینی، نقشه فرش را از روی یک حیاط خانه قدیمی طراحی کرده است. این طرح به‌گونه‌ای است که از ترنج فرش ماشینی به‌عنوان یک حوض که جوی‌های آب برای انتقال آب به گل‌ها و بوته‌های موجود در حیاط خانه به آن متصل است، الگو گرفته است.

همان‌طور که در گذشته نقشه‌های فرش حیاط یک خانه را توصیف می‌کرد، در زمان حال نیز نقشه‌های فرش برگرفته از همان نقش‌ونگارها است. اگرچه نقشه‌های جدید فرش با تغییراتی همراه بوده است، اما رویت این طرح‌ها بازهم نقشه‌های قدیمی فرش را در ذهن اشخاص یادآور می‌شود. زیبایی و اصالت این طرح‌ها منجر به پیدایش و افزایش طرف‌داران این نقشه‌ها شده است و همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است.

انواع طرح‌های فرش ماشینی از گذشته تا به امروز

در کنار این نقشه‌ها، نقشه‌های دیگری نیز طراحی شده است که می‌تواند نشان‌دهنده تاریخ باشد. مثلاً در زمان‌های قدیم، پادشاهان علاقه خاصی به شکار داشتند و نقشه‌هایی که طراحی می‌کردند بیشتر طرح شکارگاه بوده است. به‌گونه‌ای که در زمینه قالی، شکارچیان بر روی اسب بوده و با تیروکمان در میان گل‌وبوته ها شکار را هدف قرار داده بودند. این نقشه‌ها در زمان خود از محبوبیت بالایی برخوردار بوده است. به نقشه‌هایی که این خصوصیات را دارا باشد نقشه طرح شکارگاه می‌گویند.

از نقشه‌های دیگری که از قدیم‌الایام تابه‌حال استفاده می‌شود، فرش طرح خشتی می‌باشد. این نوع طرح به‌گونه‌ای است که زمینه فرش دارای چندین مربع است و داخل این مربع‌ها از انواع عکس‌ها نظیر گلدان‌های گل، پرنده، شاخ‌وبرگ درختان و غیره استفاده شده است. ازآنجایی‌که شکل‌های داخل مربع‌ها یک شکل مستقل است، به طرح خشتی قاب عکس نیز گفته می‌شود.

نقشه دیگری که از قدیم‌الایام تابه‌حال استفاده می‌شود، فرش طرح افشان است. از خصوصیاتی که این طرح دارد این است که ترنج از میان گل‌وبوته های زمینه فرش حذف شده است و در بعضی طرح‌ها گل‌های زمینه فرش ریز و در بعضی طرح‌ها نیز گل فرش درشت طراحی شده است. هرکدام از این طرح‌های فرش ماشینی؛ باتوجه‌به سلیقه هر شخص دارای یک نوع زیبایی است.